Amaç

Burada açıklanan teknikler, httpd.conf dosyanızın örnekteki gibi, aslında hemen hemen birbirinin aynı çok sayıda <VirtualHost> bölümü içereceği zaman yapılacaklar ile ilgilidir.

<VirtualHost 111.22.33.44>
    ServerName                 musteri-1.example.com
    DocumentRoot        "/siteler/musteri-1/belgeler"
    ScriptAlias  "/cgi-bin/"  "/siteler/musteri-1/cgi-bin"
</VirtualHost>

<VirtualHost 111.22.33.44>
    ServerName                 musteri-2.example.com
    DocumentRoot        "/siteler/musteri-2/belgeler"
    ScriptAlias   "/cgi-bin/"   "/siteler/musteri-2/cgi-bin"
</VirtualHost>

<VirtualHost 111.22.33.44>
    ServerName                 musteri-N.example.com
    DocumentRoot          "/siteler/musteri-N/belgeler"
    ScriptAlias   "/cgi-bin/"  "/siteler/musteri-N/cgi-bin"
</VirtualHost>

İsteğimiz çok sayıda <VirtualHost> bölümünü devingen olarak çalışan tek bir <VirtualHost> bölümüyle değiştirmektir. Bunun elbette bazı getirileri olacaktır:

1. Yapılandırma dosyanız küçüleceği için Apache daha çabuk başlatılabilecek ve daha az bellek harcayacaktır. Muhtemelen daha da önemlisi, küçülmüş bir yapılandırmanın bakımı da kolaylaşacağı için hatalar da azalacaktır.
2. Yeni sanal konakların eklenmesi, DNS’de yeni girdiler oluşturmak ve dosya sisteminde bununla ilgili dizinleri açmak dışında biraz daha basit olacaktır; en azından Apache’yi yeniden yapılandırmak ve yeniden başlatmak zorunda kalmayacaksınız.

Ana götürüsü ise her sanal konak için ayrı birer günlük dosyasına sahip olamayacak olmanızdır. Öte yandan, dosya tanıtıcılarının sınırlı olması nedeniyle bunu yapmayı zaten istemezsiniz. Günlük kayıtları için bir fifo veya bir boru hattı oluşturmak ve diğer uçta çalışan bir süreç vasıtasıyla günlükleri müşterilere paylaştırmak daha iyidir. Böyle bir işlemle ilgili bir örneği split-logfile aracının belgesinde bulabilirsiniz.

Genel Bakış

Bir sanal konak iki bilgiye bakarak belirlenir: IP adresi ve HTTP isteğindeki Host: başlığının içeriği. Devingen sanal barındırma tekniği, isteği yerine getirmek için kullanılacak dosya yoluna bu bilgiyi kendiliğinden girmek esasına dayanır. Bu, Apache httpd ile mod_vhost_alias modülünü kullanarak oldukça kolay yapılabileceği gibi mod_rewrite modülü de kullanılabilir.

Bu modüllerin her ikisi de öntanımlı olarak devre dışıdır. Bu tekniği kullanmak isterseniz Apache httpd'yi yeniden yapılandırıp derleyerek bu iki modülü etkin duruma getirmeniz gerekir.

Devingen sanal konağı normal bir sanal konak gibi göstermek için bazı bilgileri istekten saptamak gerekir. Bunlardan en önemlisi, httpd tarafından göreli URL’lerden normal URL’leri ve benzerlerini üretmek için kullanılan sunucu ismidir. Sunucu ismi ServerName yönergesi ile yapılandırılır ve CGI’ler tarafından SERVER_NAME ortam değişkeni üzerinden kullanılır. Çalışma anındaki asıl değer UseCanonicalName yönergesi tarafından denetlenir. UseCanonicalName Off olduğunda sunucu ismi isteğin Host: başlık alanından elde edilir. UseCanonicalName DNS belirtilmişse, sunucu ismi, sanal konağın IP adresinden tersine DNS sorgusu yapılarak elde edilir. Birincisi isme dayalı sanal konaklar tarafından ikincisi ise IP’ye dayalı sanal konaklar tarafından kullanılır. Eğer httpd, istekte Host: başlığının olmayışı veya DNS sorgusunun başarısız olması sebebiyle sunucu ismini elde edemezse son çare olarak ServerName yönergesinde yazılı değeri kullanır.

Saptanan bilgilerden biri de DocumentRoot yönergesi ile yapılandırılan belge kök dizini olup CGI’ler tarafından DOCUMENT_ROOT ortam değişkeni üzerinden kullanılır. Normal yapılandırmada core modülü tarafından dosya isimlerini URI’lere eşlerken kullanılır. Fakat sunucu devingen sanal konakları kullanmak üzere yapılandırıldığında, eşleştirmeyi farklı yollardan yapan başka bir modül devreye girer (mod_vhost_alias veya mod_rewrite). DOCUMENT_ROOT ortam değişkenine değerini atamaktan sorumlu olan bu iki modülden biri kullanılmazsa CGI veya SSI belgeleri yanlış değerlerle üretilirler.

mod_vhost_alias ile Kitlesel Sanal Konaklar

Yukarıda Amaç bölümünde özetlenen sanal konak düzenlemesinin mod_vhost_alias kullanarak gerçekleştirilmiş halini içeren httpd.conf bölümü aşağıdadır.

# sunucu ismini Host: başlığından elde edelim
UseCanonicalName Off

# Bu günlükleme biçiminde split-logfile aracı kullanılarak
# sanal konak günlükleri ilk alana göre ayrıştırılabilir
LogFormat "%V %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon
CustomLog "logs/access_log vcommon"

# istekleri yerine getirmek için kullanılacak
# dosya isimlerine sunucu ismini ekleyelim
VirtualDocumentRoot "/siteler/%0/belgeler"
VirtualScriptAlias  "/siteler/%0/cgi-bin"

Bu yapılandırmayı IP’ye dayalı sanal konaklar için kullanmak isterseniz UseCanonicalName Off yerine UseCanonicalName DNS yazmanız yeterlidir. Böylece dosya ismine eklenecek konak ismi sanal konağın IP adresinden türetilir. %0 değişkeni, Host: başlığı ile belirlenen istekteki sunucu isminin ifadesidir.

Kullanım örnekleri için mod_vhost_aliasmodülünün belgesine bakınız.

Basitleştirilmiş Kitlesel Sanal Konaklar

Bu sistem, yukarıdaki yapılandırmanın bir ISS’nin sunucusuna uyarlanmasından başka bir şey değildir. %2 değişkenini kullanarak, dosya isminde kullanmak üzere sunucu isminin alt dizgelerini seçebiliriz, böylece, örneğin www.user.example.com belgeleri /home/user/www dizininde bulunabilir. Farklı olarak her sanal konak için bir tane değil hepsi için bir tane cgi-bin olacaktır.

UseCanonicalName Off

LogFormat "%V %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon
CustomLog logs/access_log vcommon

# sunucu ismini içerecek dosya isimlerini oluşturalım
VirtualDocumentRoot "/home/%2/www"

# ortak cgi-bin dizini
ScriptAlias  "/cgi-bin/"  "/siteler/std-cgi/"

mod_vhost_alias belgesinde daha karmaşık VirtualDocumentRoot örnekleri vardır.

Aynı Sunucuda Kişisel ve Kurumsal Sanal Konaklar

Daha karmaşık ayarlamalar yaparak httpd’nin normal <VirtualHost> bölümlerini farklı kitlesel sanal konak yapılandırmaları için kullanabilirsiniz. Örneğin, bireysel müşterileriniz için bir IP adresiniz, kurumsal müşterileriniz için de başka bir IP adresiniz olsun. Her biri için ayrı ayrı sanal konaklar ayarlamak yerine aşağıdaki gibi bir yapılandırma kullanabilirsiniz:

UseCanonicalName Off

LogFormat "%V %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon

<Directory "/siteler/kurumsal">
    Options FollowSymLinks
    AllowOverride All
</Directory>

<Directory "/siteler/bireysel">
    Options FollowSymLinks
    AllowOverride None
</Directory>

<VirtualHost 111.22.33.44>
    ServerName kurumsal.example.com

    CustomLog "logs/access_log.kurumsal" vcommon

    VirtualDocumentRoot "/siteler/kurumsal/%0/belgeler"
    VirtualScriptAlias  "/siteler/kurumsal/%0/cgi-bin"
</VirtualHost>

<VirtualHost 111.22.33.45>
    ServerName bireysel.example.com

    CustomLog "logs/access_log.bireysel" vcommon

    VirtualDocumentRoot "/siteler/bireysel/%0/belgeler"
    ScriptAlias         "/cgi-bin/" "/siteler/std-cgi/"
</VirtualHost>

IP’ye dayalı sanal konakları daha verimli kılmak

İlk örnekte IP’ye dayalı sanal konaklar için kullanılmak istenirse yapılandırmada neyin nasıl değiştirileceği belirtilmişti. Her istek için ayrı bir DNS sorgusu gerekeceğinden bu başarım düşmesine yol açar. DNS sorgusu ihtiyacını ortadan kaldırmak için, bir çözüm olarak dosya sistemi, konak isimleri yerine IP adreslerine göre düzenlenebilir. Günlük kayıtları da IP adreslerine göre ayrıştırılacak şekilde ayarlanabilir.

# Sunucu ismini IP adresinden ters DNS sorgusu ile elde edelim
UseCanonicalName DNS

# Günlük kayıtları IP adreslerine göre ayrıştırılabilsin
LogFormat "%A %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon
CustomLog "logs/access_log" vcommon

# dosya isimleri IP adreslerini içersin
VirtualDocumentRootIP "/siteler/%0/belgeler"
VirtualScriptAliasIP  "/siteler/%0/cgi-bin"

mod_rewrite ile Kitlesel Sanal Konaklar

Kitlesel sanal barındırma mod_rewrite modülü kullanarak da gerçeklenebilir. Ya basitçe RewriteRule yönergelerini kullanırsınız ya da daha karmaşık olarak sanal konak tanımlarınızı harici bir yerde tutar ve bunlara RewriteMap yönergesini kullanarak erişirsiniz. Bu teknikler ayrıntılı olarak rewrite belgelerinde açıklanmıştır.